Dikkat Eksikliği ve Hiperaktivite (DEHB) Hakkında Bilmek İstedikleriniz
DEHB Nedir?
Dikkat Eksikliği ve Hiperaktivite Bozukluğu (DEHB), çocukluk çağının en önemli sorunlarının başında gelir. Çocuğun yanı sıra aileyi, okulu ve toplumu ilgilendiren geniş bir sorundur.
Çocuklarda doğumdan itibaren var olan fakat sıklıkla 3-4 yaşlarında farkedilen bir sorundur. Yaşıtlarıyla kıyaslandığında aşırı hareketlilik, yerinde duramama ve dikkatinin çok çabuk dağılıyor olması ile karakterizedir.
DEHB’nin 3 tipi vardır:
A. Dikkat Eksikliği
B. Aşırı hareketlilik
C. Dürtüsellik
DEHB’nin Nedenleri Nedir?
DEHB’nin nedenleri kesin olarak bilinmemekle beraber son yapılan araştırmalar yapısal bir sorun olduğunu ortaya koymaktadır.
DEHB’nin en geçerli nedeninin ise genetik olduğu düşünülmektedir.
DEHB’nin Tipik Belirtileri Nelerdir?
A. Dikkat Eksikliği
· Dikkatini ayrıntılara vermekte zorlanır
· Basit hatalar yapar
· Dinlemiyormuş gibi görünür
· Verilen görevleri tamamlayamaz
· Dikkati kolayca dağılır
· Unutkandır
· Oyuncaklardan çabuk sıkılır
B. Aşırı hareketlilik
· Elleri ayakları kıpır kıpırdır
· Yerinde oturamaz
· Sakince oyun oynamakta zorlanır
· Çok konuşur
C. Dürtüsellik
· Sırasını beklemekte zorlanır
· Başkalarının sözünü keser
· Soru tamamlanmadan yanıtını verir
· Kurallara karşı çıkar ya da reddeder
· Hataları için başkalarını suçlar
· Kızgındır
Aileler Neler Yapmalılar?
- Çocuğunuzu kabul edin
- Çocuğunuzu her koşulda sevdiğinizi gösterin
- Çocuğunuzun güçlü ve güçsüz olduğu yanlarını belirleyin
- Çocuğunuza zaman ayırın
- Çocuğunuzu mutlaka dinleyin
- Sabırlı olun
- Mutlaka kurallar koyun ve uygulayın
- Kuralları uygularken kararlı ve tutarlı olun
- Yaptığı olumlu davranışları fark edin ve övün
- Disiplinli ders çalışma alışkanlığını kazandırın
- Başarısızlıklarıyla dalga geçmeyin
- Sorumluluk verin ve yerine getirmesini isteyin
- Diğer kardeş/arkadaşlar ile kıyaslamayın
- Birlikte kitap okuma saatleri düzenleyin
- Mutlaka bir spora yönlendirin
DEHB’nin Tedavisi Mümkün Mü?
DEHB’da erken teşhis ve erken müdahale ile oldukça yüz güldürücü sonuçlar elde edilmektedir. Tedavide uzman, aile ve okul işbirliği çok önemlidir.
Tedavide hekim kontrolünde ilaç tedavisinin yanı sıra çocuğa bireysel/grup özel eğitim destekli programlar uygulanmaktadır.
Eğitsel tedavinin amacı; çocuğun dikkatini ve öğrenmesini arttırmak, davranış problemlerini azaltmaktır. Özel eğitim programlarının uygulanması ile çocuğun akademik, ruhsal ve davranış problemlerinin kontrol altına alınması sağlanmaktadır. Çocuğun olumsuz davranışlarının yerine olumlu davranışların öğretilmesini destekleyici tekniklerle çocuğun toplumsal yönden de uyumu arttırılmaktadır.
Nilçin Doyran Bengisu
Uzman Pedagog